Săn thú trong rừng thẳm
KỲ 6: TRUY TÌM GẤU NGỰA VÀ HOÀI NIỆM CUỘC ĐỐI ĐẦU CHÚA SƠN LÂM
Ký sự của PHẠM DƯƠNG NGỌC
Thời gian ở rừng Thông Nguyên tôi không đuổi theo đàn khỉ nữa. Tôi làm chân nấu nướng cho đám thợ săn. Phần vì mệt, phần vì không muốn chứng kiến tổ tiên của con người bị bắn hạ. Tôi vác súng đi dọc triền suối, lần vào đám lau lách tìm những con sóc, bìm bịp để ngắm bắn. Suốt mấy ngày rình mò, bắn hết cả vốc đạn mà chỉ được mỗi con sóc bằng ngón chân cái.
Trong bốn ngày đó, Khưa, Cheng, Mìn, Sên săn được đến chục con khỉ, to có, nhỏ có. Mìn còn xách về cho tôi một chú khỉ con rất ngộ nghĩnh. Mẹ nó bị bắn chết, nó trở nên bơ vơ. Một số được đem về bản Phìn Hồ bán, một số bị lọc thịt lấy mật, da, xương mang cho gọn. Sau khi đã săn được kha khá, vả lại động rừng, đàn khỉ đã chạy mất hút, nên mọi người bàn tính chuyển sang khu rừng khác.
Xốc lại đồ đạc để lên đường. Lần này vừa mệt mỏi, chiến lợi phẩm lại nhiều nên ai cũng vất vả trong vấn đề mang vác. Cả đoàn thống nhất không đi đường chính ra km 18 từ Bắc Quang vào Hoàng Su Phì mà lần theo con suối đổ ra hướng Nậm Ty. Cuộc cắt rừng từ Phìn Hồ ra đến Nậm Ty cũng mất gần ngày đường rừng vừa đi vừa nghỉ. Sau khi ra đến Nậm Ty, Khưa và các đồng nghiệp xả xương, da thú các loại vào nhà một gã chuyên buôn bán các sản phẩm thú rừng về xuôi. Chúng tôi nghỉ ở Nậm Ty buổi tối để lấy sức. Lâu lắm rồi mới được ăn phở, ăn bún, vừa chan vừa húp sao mà ngon đến vậy. Được ngủ trên nhà sàn cũng thấy ngon giấc và an lòng.
Ngay sáng hôm sau, chúng tôi lại tiếp tục lên đường vào rừng già. Cánh rừng này lớn nhất Hà Giang, nằm tràn qua các xã Nậm Ty, Túng Sán, Tả Sử Choóng, Bản Péo, phía Bắc giáp huyện Vị Xuyên, phía Đông và phía Nam được bao bọc bởi huyện Bắc Quang. Trung tâm đại ngàn là đỉnh Tây Côn Lĩnh quanh năm ẩn hiện trong mây mờ.
Chuyến vào rừng già này ai cũng mang theo hy vọng làm được một điều gì đó để đời nên công tác chuẩn bị rất kỹ. Trong rừng còn mấy con gấu ngựa rất to, lần trước bốn gã đã đuổi theo nó cả tuần mà không tóm được, nó lọt vào rừng vầu, rừng song là bó tay, chỉ còn cách phục kích, có khi phục kích cả tháng cũng không thấy nó quay lại. Gấu là loài động vật cực khôn, thấy động là nó lẩn mất tăm ngay.
Trung tâm xã Nậm Ty chỉ có vài nóc nhà bám theo con đường liên huyện. Đi bộ hơn tiếng đã thấy rừng già thăm thẳm, hút tầm mắt, nhìn đầu cũng chỉ thấy rừng, bốn bề là rừng. Những cây sến, cây dổi, kháu trắng, dẻ rất lớn. Tây Côn Lĩnh từng có rất nhiều ngọc am, nhưng đã gần như bị tuyệt chủng từ gần trăm năm trước vì người Trung Quốc khai thác. Người Mông khai thác gốc ngọc am về làm mồi nhóm bếp, làm đóm châm thuốc lào, vì ngọc am có nhiều dầu, cháy mạnh và tỏa mùi thơm dễ chịu.
Khắp cánh rừng chỉ gồm những thân cây thẳng đứng chọc thẳng lên trời. Trên đầu lại là những tán lá ken đặc, những giọt ánh sáng rất khó lọt qua. Phía dưới đất là một lớp lá dày, có chỗ đến hai mươi phân, dẫm thụt quá mắt cá chân. Rừng không có dây leo, không có cỏ lan dưới mặt đất, không có một dấu chân người. Rừng yên tĩnh đến nỗi nghe tiếng dẫm vào lá khô lạo xạo mà ghê người.
Lội qua dòng suối chảy êm ả sâu đến thắt lưng, chúng tôi sang khu rừng vầu. Những cây vầu bằng bắp đùi màu xanh lam cao vút, thẳng băng, sin sít bên nhau. Chúng tôi phải lách mình dưới những thân cây ken đặc. Mìn đi sau dùng dao chặt những cành lá nhỏ bằng ngón tay cho rụng xuống đất, hoặc bẻ gập một cành tươi để làm dấu kẻo lạc. Ở đây chưa hề có đường mòn, không thấy dấu chân người thì chuyện lạc rừng rất dễ xảy ra cho dù những gã thợ săn này đã có kinh nghiệm hàng chục năm luồn rừng, lội suối.
Bóng đêm đã đến tự lúc nào. Trăng tỏa xuống một thứ màu nhờ nhờ, đủ để thấy đường đi. Sau một hồi lần tìm trong rừng vầu, chúng tôi thoát ra phía bờ suối và dừng chân ở đó. Mìn đi kiếm củi khô chuẩn bị nhóm lửa để sưởi ấm, xua đi cái lạnh của sương độc trong rừng sâu và những con muỗi to như con ruồi cứ lao vào mặt mà châm những cú đau nhói.
Sên xách súng và đèn pin đi dọc triền suối. Tôi cũng lò dò theo sau. Từ phía cây dổi trơ trọi bên bờ suối bỗng phát ra những tiếng “chít chít”, rồi cành cây rung lên rào rào, lá rụng tơi tả. Sên lần lại phía gốc cây và nói rằng có đàn chồn ở trên cây. Sên đưa đèn pin cho tôi rọi và đổ đạn vào nòng súng. Thấy động cả đàn sợ hãi chạy nhảy nhớn nhác, thậm thụt rồi leo tuốt lên ngọn cây, giấu mình trong các kẽ lá. Tôi lia đèn pin lên ngọn cây, thỉnh thoảng lại thấy hai ánh mắt sợ hãi của chúng ánh lên màu đỏ cam. Tôi cứ thế lia đèn, còn Mìn nạp đạn. Mỗi lần tiếng súng nổ là một lần có con chồn rơi bịch xuống đất. Cả đàn gồm 4 con mà chỉ cần 3 phát súng nổ.
Cheng đã lần đến từ bao giờ và mọi người thu dọn chiến lợi phẩm đem về lán trại. Sên reo lên sung sướng vì phát hiện trong số 4 con chồn bị hạ có hai con là chồn hương. Một con bị vỡ túi xạ, phả ra mùi thơm hắc rất hấp dẫn, chẳng khác gì nước hoa hảo hạng của Pháp. Sên lấy dao chích rộng túi xạ ở gần hậu môn con vật ép xạ ra, phết lên mấy cái lá cây đã được lau sạch, hong dưới đống lửa cho khô rồi gói kín bằng tấm nilon. Xạ của nó là một chất nhờn màu trắng, để lâu sánh lại và sậm thành màu nâu. Con chồn hương còn lại được Sên lách dao cắt cả tuyến xạ rồi buộc chặt hai đầu, sau đó hong túi xạ ra gần lửa. Da hai con chồn hương cũng được lột ra hong khô, chúng rất có giá trị.
Buổi tối hôm đó được thưởng thức thịt chồn hương nướng và hun khói thơm ngon tuyệt vời.
Sáng hôm sau, chúng tôi lại lên đường sớm khi sương mù còn bao phủ. Hơn hai tiếng đi bộ vẫn chỉ thấy rừng vầu bạt ngàn, hút tầm mắt. Bỗng từ phía trước mặt có tiếng xao động rồi ào ào, những ngọn vầu rung lên nghiêng ngả. Tôi ngửa mặt lên thì thoáng thấy một con trăn lao trên những ngọn cây. Tôi sợ hai ngã chỏng chơ. Cả đám thợ săn cười nghiêng ngả. Khưa bảo rằng đó là trăn gió. Chúng không nguy hiểm nhưng không thể tóm nổi chúng. Giống trăn này có thể lao trên ngọn cây rất nhanh.
Cứ đi một đoạn tôi lại thấy một cục song tròn vo như ai cuốn lại vứt chỏng chơ giữa mặt đất, bị lá cây phủ đi. Khưa bảo đó là cuộn song. Cây song ở trong rừng này có thể dài cả trăm mét. Khi già chúng cuộn tròn lại như cuộn thép trên ngọn cây. Chết thì tự rơi lông lốc xuống đất. Người tìm song rừng chẳng mệt nhọc gì, chỉ đi một lát là có thể thu được cả đống những cuộn song già rụng ở mặt đất.
Vượt qua rừng vầu lẫn song, chúng tôi xuôi xuống thung lũng. Đó là một thung lũng rộng tới hàng trăm ha, chỉ toàn là những cây hén mọc quấn quện vào nhau. Thân cây hén bằng cổ tay, to lắm thì bằng bắp chân người, mình đầy gai góc. Nhìn đám rừng hén đó tôi thầm nghĩ loài chuột nhắt cũng khó có thể chui qua được. Chúng tôi nhảy trên những tảng đá quanh rừng hén, bất chợt tôi rùng mình khi nhìn thấy cách chỗ đứng độ 10m có một con trăn to tướng đang nằm vắt mình trên những cây hén ken đặc. Có lẽ nó đang ngủ. Tôi giương súng ngắm chơi chứ không định bắn, thì Khưa ngăn lại. Gã bảo bắn làm gì cho phí đạn. Dù có trúng đạn nó cũng không chết ngay. Bị bắn nó lẩn vào rừng hén dày đặc kia thì làm sao tìm được. Ở khu rừng hén này nổi tiếng nhiều trăn mắc võng, trăn đất, trăn gió, song chưa ai dám vào đó mà bắt. Đốt hén không cháy, mà chặt rừng hén thì bao nhiêu sức người cho đủ. Mỗi người một ngày chỉ chặt được vài mét vuông là cùng, chặt đứt thân cây mà không lôi nổi cây ra khỏi đám rừng đó vì chúng bện chặt vào nhau.
Men theo rừng hén quả là một cuộc thám hiểm vô cùng vất vả. Đôi giầy chuyên leo rừng của tôi đang có nguy cơ há mõm, quần áo bị gai hén xé rách tơi tả. Mọi người đều có gắng dồn sức vượt qua khu rừng này để dựng trại ở một nơi dễ chịu hơn, khô ráo hơn. Cứ ngược hướng mặt trời sắp xuống phía bên kia dãy Tây Côn Lĩnh mà đi, chắc chắn sẽ tìm đến rừng phay, khu rừng giáp với Vị Xuyên, cách chân đỉnh Tây Côn Lĩnh không xa, nơi đó gấu ngựa thường lai vãng đến kiếm ăn.
Đúng như dự đoán của Khưa, khi bóng đêm đến, chúng tôi cũng đã kịp vượt qua đỉnh núi, xuôi xuống phía rừng phay, chỉ bạt ngàn một loại gỗ phay.
Đêm đó tôi ngủ sớm. Cheng và Sên vác súng lọ mọ vào rừng bắn được con cầy vòi xám có những sọc trắng trên lưng để đổi món cho bữa sáng mai.
Đồ đạc vẫn để nguyên ở bìa rừng phay. Mỗi người chỉ đeo một khẩu súng và cầm theo một bi đông nước tiến sâu vào rừng. Rừng sâu hun hút. Rừng yên ắng với vẻ cổ sơ đến hoang hoải.
Đi chừng hai tiếng đồng hồ, thì có tiếng gà rừng gáy râm ran. Sên bảo mọi người dừng lại nghỉ ngơi và nghe ngóng. Sên phân tích rằng, nơi nào có nhiều tiếng gà rừng gáy gọi bầy thì phải chú ý bởi vì nơi đó thường có gấu. Gấu và gà rừng thường đi kiếm ăn với nhau. Khi gấu lật đá lấy côn trùng ăn thì gà rừng cũng sà đến kiếm chác. Đặc biệt, mỗi khi gấu dùng móng vuốt phá những thân gỗ mục tìm côn trùng hoặc tổ ong trong bọng cây thì chắc chắn có rất nhiều gà rừng mò đến.
Khi chúng tôi đến khu rừng cây cối thưa hơn một chút và ngẫm nghĩ những phân tích của Sên thì thật đáng nghi ngờ ở đây có gấu. Thỉnh thoảng, chúng tôi lại gặp những tảng đá bị lật lên và có vết chân gà rừng bới lung tung. Vài thân cây gỗ mục cũng bị vần ra chỗ khác hoặc bị ngoạm vỡ lung tung. Sên bảo, mấy ngày trước ở đây xuất hiện một con gấu ngựa rất to, dễ phải đến cả trăm ký.
Mọi người chia nhau lần tìm vết chân của nó song không thấy, nếu có thì cũng rất mờ, không rõ của loài gì.
Chúng tôi cứ theo hướng phán đoán của Sên mà đi, đi đến mấy tiếng đồng hồ, khi mặt trời đã đứng bóng mà vẫn không thấy tăm hơi con gấu đâu cả. Bất chợt, chúng tôi phát hiện ra những vết cào xước trên thân một cây phay đường kính đến gần mét.
Sên lấy ống nhòm nhìn lên cây rồi tháo bỏ súng trèo lên cây phay đó dò la. Trèo đến giữa chừng thì gã tụt xuống và thông báo một tin sốt dẻo rằng trên cây phay có tổ ong to bằng miệng thúng. Lúc này, quan sát kỹ, tôi mới thấy thỉnh thoảng lại có một con ong bay đi bay lại nơi kẽ lá. Tổ ong đó giấu kín sau đám lá ken đặc, phía trên một cành to che khuất tầm nhìn.
Mọi người dừng chân nghỉ ở gốc cây phân tích mọi vấn đề và biện pháp để hạ con gấu này. Khưa tỏ ra là một chuyên gia về gấu. Gã phân tích rằng, con gấu mới trèo lên cây vào lúc nửa đêm về sáng nhưng chưa lấy được tổ ong thì mặt trời đã lên nên nó bỏ đi tìm chỗ ẩn, đợi lúc khác quay lại. Gấu là loài thường đi ăn đêm, rất ít khi chúng phá tổ ong vào ban ngày. Gấu sống ở hang hốc trên núi đá cao. Trông nó có vẻ chậm chạp, song lại rất tinh khôn, thấy động là lẩn ngay lập tức và luôn cảnh giác cao độ. Có thể tìm nó để bắn ở trên núi đá, trong hang hốc, song như vậy là rất nguy hiểm. Gấu là loài hung dữ, nếu bị thương thì còn hung dữ hơn nhiều. Không bắn hạ được nó ngay thì nó sẽ không bỏ chạy mà cứ nhằm kẻ thù tấn công đến hơi thở cuối cùng. Dân săn gấu hầu như không dám mạo hiểm đối mặt với nó mà chỉ dám rình bắn bất ngờ, trừ khi có súng ống hiện đại và được trang bị cẩn thận.
Một phương án được mọi người thống nhất là làm giàn bắn trên một cây phay nhỏ cách tổ ong chừng 20m, ngược với hướng con gấu có thể đi đến.
Chiều tối thì làm xong giàn, cao hơn mặt đất 5m, được ngụy trang bằng rất nhiều cành lá, chỉ để hở vài lỗ nhỏ đủ để lách nòng súng hướng về phía tổ ong, nơi con gấu có thể trèo lên lấy mật. Giàn bắn chỉ đủ cho hai người ngồi nên Cheng, Sên, Mìn phải về chỗ để đồ. Tôi được ở lại làm những công việc vặt vãnh và học cách bắn gấu. Mọi người thống nhất nếu nghe thấy tiếng súng của Khưa thì đến xem tình hình ra sao. Còn không thì cứ nghỉ ngơi hoặc đi săn đêm.
Đêm đó, nằm dài trên giàn nghĩ lại hành trình giết hại đàn thú trong rừng thẳm, không để ý đến cái tổ ong ấy làm gì. Khưa bảo, cứ gối cao đầu mà ngủ, bởi nếu con gấu đến và trèo lên nó sẽ đánh thức bằng những tiếng gầm ghè dễ sợ.
Suốt đêm hôm ấy chúng tôi thức mà không thấy con gấu đâu. Khưa giết thời gian bằng cách kể cho tôi nghe về những cuộc đi săn từ thời còn trai trẻ.
Cách đây 10 năm, cũng ở cánh rừng này, Khưa đã bắn hạ một con hổ rất lớn.
Ngày đó, rừng còn nhiều lắm, bạt ngàn là rừng, đồng bào Mông ở Túng Quá Lìn báo cho Khưa hay, có một con trâu của họ bị hổ vồ. Họ nhờ gã trừ giúp con thú dữ đã nhiều tháng nay luôn rình rập đàn bò của họ.
Ngay khi nhận tin báo, gã đã đến để hỏi rõ địa điểm, thời gian con trâu bị vồ và bị vồ như thế nào rồi lên phương án chuẩn bị săn con hổ này.
Nơi xảy ra vụ vồ trâu là một nương sắn, được ngăn cách bởi một hàng rào bằng cọc chắc chắn kết với cây, tre để ngăn thú rừng phá hoại hoa màu. Phần còn lại của con trâu đã bốc mùi trong một bụi rậm và dầy ở ven suối. Con trâu đã bị tha đến từ 4 ngày trước, da, xương bị xé tanh bành, thịt mông, thịt vai mất hết.
Bấy giờ đang là tuần trăng, chỗ đám thịt quá rậm rạp nên Khưa nhờ mọi người kéo xác con trâu ra bãi trống rồi làm giàn bắn trên một thân cây gần đó. Đó là một cây lớn, cằn cỗi, có những cành lá thấp chìa ra quanh thân nó. Cây này nằm giáp ranh giữa vùng đất trồng trọt và rừng, xung quanh thân của nó có nhiều cành xòe ra bảo vệ, cản đường con thú hung dữ lao lên khi bị thương.
Gã chọn một cành to làm đà ngang và chặt những cành gỗ chắn ngang làm chỗ ngồi rình. Sau khi cái giàn đã được làm chắc chắn, an toàn thì gã lấy sợi thừng buộc chặt vào sừng con trâu với gốc cây rồi yên tâm chờ con hổ, kể cả có ngủ quên cũng không sao...
Gã ôm khẩu CKC trong tay, thiu thiu ngủ dưới ánh trăng trong một đêm vùng rừng nhiệt đới.
Giấc ngủ bị đánh thức bởi những tiếng động liên tục, nặng nề. Gã ngổm dậy rất nhẹ nhàng. Trăng treo lơ lửng giữa trời, ánh sáng bị sương khuấy ra nhợt nhạt. Gã thấy rõ ràng, qua cái khe đặt nòng súng trước mặt do thân cây chỗ đó tõe ra làm đôi, một khối xám xám. Con hổ đang quắp cái đầu con trâu lắc đi lắc lại để dứt thịt ra ăn. Lúc này, con hổ chỉ cách chỗ gã ngồi độ 15m, đầu nó cúi xuống và đối diện với nòng súng. Khưa sợ con thú giật cái đầu trâu ra khỏi sợi thừng và lôi đi thì phí công nên gã nhắm thẳng đầu nó bóp cò. Tiếng nổi đanh gọn lạnh lùng. Con thú gầm lên giận dữ. Nó lao thẳng về phía Khưa. Gã còn nhớ rõ tiếng kêu khàn khàn, khùng khục giống như tiếng lăn của một cái thùng rỗng trên mặt đất lẫn sỏi đá. Con hổ gắng sức lao vào gốc cây làm thân cây rung lên dữ dội. Nó bị thương nặng và nghẹt thở, phát ra những tiếng khò khè bởi máu trào ra họng.
Vài phút sau, không gian tự nhiên im ắng, con thú đã gượng đứng dậy và tiếng nó xa dần rồi mất hút.
Sáng hôm sau, lần theo vết máu vài trăm mét thì thấy xác một con hổ đực có bộ lông tuyệt đẹp. Viên đạn đã xuyên thấu phổi làm nó không thở được nữa.
Từ vụ hạ con hổ đó, giới săn bắn nể phục Khưa lắm. Đồng bào Mông trong bản Túng Quá Lìn tung hô Khưa như một chiến binh dũng cảm.
Sau vụ hạ con hổ đó, Khưa không còn gặp vị chúa sơn lâm nào nữa. Khưa cũng như giới thợ săn ở Hoàng Su Phì không tin rừng Hà Giang còn hổ, nhưng đồng bào Mông và Cờ Lao ở hai bản Túng Quá Lìn và Chúng Phùng khẳng định khu rừng quanh chân đỉnh Tây Côn Lĩnh vẫn còn hổ. Nếu trong khu rừng mịt mù này còn hổ, thì đó quả là thông tin quý giá…
Lại thêm một buổi tối không thấy bóng dáng con gấu đâu cả. Tôi và Khưa lần về trại nghỉ ngơi sau một đêm thức trắng rình mò. Chiều hôm sau, ăn vội miếng thịt thú và nắm cơm lam, chúng tôi trở lại chỗ cây phay ấy, lên đạn và ngắm nghía xung quanh thật kỹ, căng tai nghe ngóng, mắt không rời cây phay có tổ ong trước mặt. Tôi thực sự phát ngấy với cảnh rình mò đó, nó cứ lặp đi lặp lại không kết quả, còn Khưa thì luôn miệng phải biết kiên trì.
Chiều ngày thứ 4, khi chúng tôi vừa trèo lên giàn thì thấy chú gấu lừng lững đi tới. Nó hít hít xung quanh, ngước mắt lên phía có tổ ong rồi ôm cây trèo tót lên. Toàn thân lừng lững của nó phóc lên từng đoạn trên thân cây. Tôi thoáng thấy đôi mắt nó hấp háy, cái mõm há rộng lộ ra những chiếc răng trắng tinh, nhỏ và rất sắc. Nó càng tiến đến gần chỗ tổ ong thì lại càng gần về phía họng súng mà Khưa đang nín thở ngắm. Lên tới tổ ong nó khựng lại, mắt hấp háy, tai vểnh lên. Nó thò tay vốc mật, ngửa cổ, há mồm tợp những giọt mật dường như quá ít với nó. Ong bay tán loạn, túa ra như một đám nhặng bấu lấy con gấu mà đốt. Con gấu nhắm mắt lại sục mặt vào bọng ong, nó rên lên gừ gừ. Khưa ngắm nó từ lâu mà không sao bắn được vì tán lá che khuất tầm nhìn.
Chén xong tổ ong, nó tụt lại phía bên kia một cành cây lớn rồi từ từ tụt xuống. Khi nó tụt đến giữa thân cây thì xoay lưng lại phía chúng tôi. Chớp thời cơ, Khưa bóp cò. Tiếng nổ đanh gọn. Một nhúm lông đen tung tơi tả. Viên đạn đã không trúng đầu mà có lẽ lệch về phía vai. Con gấu bị thương rơi uỵch xuống đất, quằn quại như bị chọc tiết. Nó lao vào gốc cây chúng tôi ngồi, vùng vẫy móng vuốt, cào cấu, cắn xé điên cuồng. Vỏ cây bị toác ra nham nhở. Tôi sởn da gà. Khưa nhanh nhẹn nạp loạt đạn thứ hai. Con gấu há miệng khoe bộ răng sắc nhọn, trắng ởn và nhìn tôi với ánh mắt hằn học rồi quay đuôi chạy mất.
Khưa giương súng bắn bồi phát thứ hai song chỉ là uổng công. Con thú đã mất hút vào rừng thẳm. Khưa ngẩn người một lát rồi bảo tôi thu dọn đồ trở về. Tìm nó khác gì mò kim đáy bể.
Sau cuộc phục kích con gấu thất bại, ai cũng tiếc rẻ và chán chường. Chúng tôi dọn đồ để trở về thị trấn, kết thúc chuyến lang thang dài ngày trong rừng sâu. Trên con đường trở về, tôi đi qua rất nhiều núi, nhiều đồi, nhưng chỉ toàn thấy nương rẫy và đồi núi trọc. Ra khỏi rừng mới thấy rừng còn ít quá. Những con thú cuối cùng đang bị dồn lại để đám thợ săn có điều kiện tiêu diệt nhanh gọn. Trên suốt cuộc hành trình tôi không sao xoá bỏ được hình ảnh ánh mắt trợn ngược của con khỉ bị bắn chết và mấy gã thợ săn đang ngồi xúc óc nó vừa ăn vừa nói cười rôm rả.
Tôi chợt nhớ đến câu nói của người La Chí sống ngàn năm côi cút trong rừng trong một bài cúng: “Rừng là mẹ. Con cháu La Chí phải chăm lo cho mẹ”.
(P/S: Đây là ký sự viết năm 2000, tức là cách nay 21 năm. Khi đó, rừng rú ở Hoàng Su Phì còn rậm rạp, thú dữ còn nhiều và việc săn bắn chưa được coi là phạm pháp. Câu chuyện này lạc hậu rồi, nhưng đọc lại để đắm mình vào một thời kỳ huyền bí lãng mạn với rừng già của người dân vùng cao. Chuyện đã cũ, đọc cho vui và hiểu được sự cầu kỳ của kỹ năng săn thú của người thời xưa để tồn tại, các bố chớ có ném đá là lâm tặc nhé).
(Hình ảnh Tác giả và một thợ săn bị gấu móc mắt)
同時也有122部Youtube影片,追蹤數超過6萬的網紅ĐƯỢC MIỀN TÂY,也在其Youtube影片中提到,*Xin chào các CÔ CHÚ,ANH EM, Các BẠN đam mê câu cá gần xa, đến với kênh câu cá ĐƯỢC MIỀN TÂY .! Cần mình câu trong video cần taxi, mình bán giá 195k ...
「lia kim」的推薦目錄:
- 關於lia kim 在 Phạm Dương Ngọc Vlog Facebook 的最讚貼文
- 關於lia kim 在 Minh Phương 1-Quần Áo Trẻ Em VNXK Facebook 的最讚貼文
- 關於lia kim 在 Mailystyle.com Facebook 的精選貼文
- 關於lia kim 在 ĐƯỢC MIỀN TÂY Youtube 的最讚貼文
- 關於lia kim 在 TEEPR 推一波 Youtube 的最佳解答
- 關於lia kim 在 RamboChai 蔡阿保 Youtube 的精選貼文
- 關於lia kim 在 韓國一半的明星都是她的學生?我去1MILLION 上Lia KIm的 ... 的評價
- 關於lia kim 在 Lia Kim - YouTube 的評價
- 關於lia kim 在 編舞|舞者|Lia Kim|街舞女王-你必須認識的韓國街舞女王 的評價
- 關於lia kim 在 韓團夯曲編舞都出自她手! 和舞蹈老師Lia KIm學舞超感動 的評價
- 關於lia kim 在 lia kim編過哪些舞2023-精選在Instagram/IG照片/Dcard上的 ... 的評價
- 關於lia kim 在 54 Lia Kim ideas | kim, lia, dance studio - Pinterest 的評價
- 關於lia kim 在 韓國舞蹈界的三位女神#新增1位- 追星板 - Dcard 的評價
- 關於lia kim 在 lia kim的推薦與評價,YOUTUBE、FACEBOOK、DCARD、PTT 的評價
- 關於lia kim 在 lia kim的推薦與評價,YOUTUBE、FACEBOOK、DCARD、PTT 的評價
- 關於lia kim 在 lia kim的推薦與評價,YOUTUBE、FACEBOOK、DCARD、PTT 的評價
- 關於lia kim 在 lia kim的推薦與評價,YOUTUBE、FACEBOOK、DCARD、PTT 的評價
lia kim 在 Minh Phương 1-Quần Áo Trẻ Em VNXK Facebook 的最讚貼文
QUẦN BÉ GÁI
Set 3q màu ngẫu nhiên▶️30kaaaaa
✅Sz 10ki-20ki
✅Chất 4 chiều, đường kim mũi chỉ chuẩn shop xịn.
Cmt chốt lia lịa deeeee mí chế ưi😀
lia kim 在 Mailystyle.com Facebook 的精選貼文
🛑 ĐỈNH CỦA CHÓP!!! 🛑 KEM NỀN HERA BLACK FOUNDATION SỐ 1 HQ 🛑
ĐỘ CHE PHỦ HOÀN HẢO không chê vào đâu được
Chị em bỏ ra vài phút xem video test thử dưới đây nhé!!! Người ta còn phải kêu ưng lia lịa kia kìa 😂
❗️ Không đẹp e không lấy tiền, thề!!!! Trộm vía hàng bay vèo vèo, các chị tranh thủ nhanh đi ạ ❗️❗️❗️
=========
♥️ KEM NỀN HERA SỐ 1 HÀN QUỐC mới ra mắt đã điên đảo xứ sở Kim Chi
❗️ Lại là cô Jennie Blackpink đại diện thương hiệu
💜 KEM NỀN HERA - LỚP NỀN CĂNG LỲ - KIỀM DẦU ĐỈNH CAO
🛑 GIÁ HÃNG sấp sỉ 2tr 😂 Cô ly mua đc set kem nền khuyến mãi only #4xx đc hẳn 3 tuýp kkk
🖤 Kem nền mới Hera vừa ra mắt trong tháng 4 làm hài lòng tất cả khách hàng, xứng đáng là thương hiệu mĩ phẩm hàng đầu Hàn Quốc HERA.
👏Kem nền mới BLACK FOUNDATION HERA sẽ là kem nền đẹp nhất xuất sắc nhất chị em được trải nghiệm.
👉Mỏng mịn, cho da mặt láng bóng mượt mà
👉 Giữ lớp nền suốt 24h không bị trôi, cho gương mặt đẹp tự nhiên nhất.
👉 Với độ che phủ cao dễ dàng che lấp mọi vùng da khuyết điểm, mang đến cho ce lớp nền mỏng nhẹ tự nhiên và đẹp hoàn hảo.
👉 Có khả năng hiệu chỉnh màu da, mang đến cho bạn lớp nền vô cùng mịn màng và rạng rỡ.
👉 Khả năng cover toàn bộ mọi khuyết điểm lớn nhỏ trên da. Điển hình như da không đều màu, da có nhiều vết thâm mụn và cả những mảng nám, tàn nhàng nhỏ…
👉 Với kết cấu kem không quá dày nhưng sản phẩm lại hiệu chỉnh làn da vô cùng hoàn hảo. Thậm chí, chỉ cần apply 1 lớp kem dưỡng vừa đủ và trải đều trên da là đã thấy làn da trở nên căng bóng và rạng rỡ hơn rất nhiều.
👉 Không hề để lại 1 vệt vón cục nào trên da cả. Không hề bết rít
Mua hàng inbox em Ly nhé
Mua hàng inbox em nhé ♥️
ZALO SỈ;0363601660
Link web: mailystyle.com
lia kim 在 ĐƯỢC MIỀN TÂY Youtube 的最讚貼文
*Xin chào các CÔ CHÚ,ANH EM, Các BẠN đam mê câu cá gần xa, đến với kênh câu cá ĐƯỢC MIỀN TÂY .!
Cần mình câu trong video cần taxi, mình bán giá 195k
Máy câu : RyoKo Megaton 6000,Thái Lan, bạo lực a,e câu hồ cá thịt, câu bè, ... , thiết kế siêu mượt 7+1 bạc đạn, chân máy, tay quay cốt, ổ trục đều được làm bằng kim loại chống rỉ, đặc biệt máy có trang bị sẳn núm tròn kim loại luôn theo máy, tải cá 13kg vô địch tầm giá cho a,e nào đăng ký kênh Được Miền Tây, giảm giá tới rẻ cho a,e sài ah ,
Máy ryoko BomBer 6000, 720k máy dòng mới có vòng bi trợ lực cốt máy
- Dây tournament thái lan : 148k..
- Giá gốc 790k giảm giá sốc, còn 680k .... 20 bạn đầu tiên đặc hàng mình sẻ Tặng kèm dây câu 0.55m hoặc 0.6mm T.R.Y.Absolute Thái Lan(tùy trọn) (Liện hệ đặc hàng 0963890470)
► Liên hệ quảng cáo: vanduocysdp@gmail.com Điện thoại : 0981081024
►Các video trên kênh " ĐƯỢC MIỀN TÂY" đã được đăng ký bản quyền với Youtube. VUI LÒNG KHÔNG REUP DƯỚI MỌI HÌNH THỨC.
© Copyright by ĐƯỢC MIỀN TÂY ☞ Do not Reup.
► Liên hệ quảng cáo: vanduocysdp@gmail.com Điện thoại : 0981081024
►Các video trên kênh " ĐƯỢC MIỀN TÂY" đã được đăng ký bản quyền với Youtube. VUI LÒNG KHÔNG REUP DƯỚI MỌI HÌNH THỨC.
© Copyright by ĐƯỢC MIỀN TÂY ☞ Do not Reup.
lia kim 在 TEEPR 推一波 Youtube 的最佳解答
#BLACKPINK #TWICE #ITZY
💃 BLACKPINK Lisa從四歲就開始跳舞,年紀輕輕就在泰國舞團裡很有名
💃 瑟琪自從在SM Rookies公開後,大家就知道又有一個跳舞奇才出現了!
💃 請夏在選秀時期就讓超多人驚豔,她最猛的就是free style能力,幾乎是音樂一下就馬上啟動
IZ*ONE彩演到了Produce時期更是進化到完整體,是超多練習生心中的強敵,Cover的影片更是超過400萬觀看,實力真的是受到所有人認可。
由名師Lia Kim也認證的TWICE MOMO,在SIXTEEN時期就留下超多經典舞台。最近最紅的還是她跟Sana在大半夜突然開直播跳舞。
新生代競舞團代表的留真,參加選秀時也是因為舞蹈讓JYPE露出超得意的笑容。
------------------------------------------------------------------------------------------------
➡️Ava貼圖這邊買啦:https://store.line.me/stickershop/product/12838552
➡️Ava個人頻道這邊訂閱:https://reurl.cc/r8vKYy
------------------------------------------------------------------------------------------------
☆TWICE新歌《MORE & MORE》MV畫面解析
https://youtu.be/OhWQxwmARx4
☆2020六個超NG的打歌服
https://youtu.be/43ANlRBKKwc
☆盤點10位減肥前後差超多的KPOP偶像
https://youtu.be/pXaXFLgJA3g
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
亮新聞頻道👉https://goo.gl/BMCQZh
叭拉叭拉研究室頻道👉http://bit.ly/1EGQnr4
Facebook【TEEPR推一波】粉絲專頁👉https://reurl.cc/8G0oX4
推一波官方IG 追起來
👉https://reurl.cc/avGrdQ
Jane主播IG 追起來
👉https://reurl.cc/6gGLWZ
Ava IG在這裡
👉https://www.instagram.com/ava_hohoho/
lia kim 在 RamboChai 蔡阿保 Youtube 的精選貼文
客家版本的囚鸟 #QiuNiao
詞:十一郎
曲:張宇
改词:蔡阿保
编曲:AlvinWCH
? IG?【RamboChai 蔡阿保】
? YouTube 频道► https://goo.gl/S9NGDw
? 第2频道►► https://goo.gl/DPfKH7
?FB 个人►► https://goo.gl/MyXyUi
?FB 粉专►► https://goo.gl/7sGOg4
?WB微博►►https://goo.gl/z6WSaS
歌词:
我不是被妳囚禁的鳥
Ngai mg hei pun ngi khiu kim kai diao
不会忘了天有多高
Mg hiao mong liao tian jiu to ko
假如離開妳給我的小小城堡
Ka ju li koi ngi pun ngai kai seh seh shang po
也会知有嘞誰依靠
Ja boi ti jiu lei sa ji kao
我不是被妳囚禁的鳥
Ngai mg hei pun ngi khiu kim kai diao
得到的愛越來越多
Tet toh kai oi jiet loi jiet toh
看著妳的哭在別人眼中燃燒
Kon kin ngia kai kiao choi piet yin mu zong ran sao
我卻拥有很多擁抱
Ngai chiet jung jiu an toh jung bao
我不是一個妳能有能無的影子
Ngai mg hei jit kai ngi tet jiu tet mo kai yin zi
冷冷的看著妳說骗话的樣
Lang lang kai kon kin ngi kong pian boi kai jong
這撩亂的城市也不是我的癡
Lia liao lon kai sang szi jah mg hei ngai kai chi
是什麼讓妳這樣迷戀這樣的放肆
Hei ma kai yiong ngi an hiong mi lian an hiong kai piong szi
我不是一個妳能有能無的影子
Ngai mg hei jit kai ngi tet jiu tet mo kai yin zhi
和寂寞交換著傷心的心事
Lao ki mo kao bon kin song sim kai sim sze
對愛無計可施 這無味的日子
Dui oi mo ji ke sze lia mo mui kai yit zhi
眼淚是唯一的奢侈
Mu jip hei bui jit kai se cze
我不是一個妳能有能無的影子
Ngai mg hei jit kai ngi tet jiu tet mo kai yin zi
冷冷的看著妳和别的男人
Lang lang kai kon kin ngi Lao piet kai nam yin
這撩亂的感情也不是我爱的
Lia liao long kai kam qin jah mg hei ngai oi kai
是什麼讓妳這樣迷戀這樣的放肆
Hei Ma kai yiong ngi an hiong mi lian an hiong kai piong sze
我不是一個妳能有能無的影子
Ngai mg hei jit kai ngi tet jiu tet mo kai yin zhi
和其他男人交換妳的爱情
Lao ki ta nam yin kao bon ngia kai oi qin
一人踏两条船 這無情的日子
Jit yin tap liong tiao shon lia mo qin kai yit zhi
眼淚是唯一的奢侈
Mu jip hei bui jit kai se cze
#客家人 #客家文化 #客家歌 #hakka
lia kim 在 Lia Kim - YouTube 的推薦與評價
왜 우리는 집중력이 없는가(ft 무의식)ㅣ 조던 피터슨 ㅣ 한영자막 · BORN TO 춤 파트2 | Lia Kim(리아킴)의 가장 솔직한 이야기 (4K) · 춤과 사랑에 빠지다 - 리아킴(안무가) ... ... <看更多>
lia kim 在 編舞|舞者|Lia Kim|街舞女王-你必須認識的韓國街舞女王 的推薦與評價
如果你還不認識 Lia Kim ,她是舞蹈教室1 Million Dance Studio的首席導師與創辦人,SM Entertainment、JYP、YG三大韓國經紀公司的指定編舞老師,K-pop ... ... <看更多>
lia kim 在 韓國一半的明星都是她的學生?我去1MILLION 上Lia KIm的 ... 的推薦與評價
記得打開CC字幕! 안녕하세요~양윤아입니다Hello 我是Una 這次來韓國我竟然有機會可以上到韓國最頂尖的舞蹈教室1MILLION首席舞者及創辦人 Lia Kim ... ... <看更多>